Електронско работење – како, што, каде?

Поимот електронско работење за многумина означува е-трговија. Електронската трговија ((Electronic Commerce) го опишува процесот на купување, продавање, пренесување или размена на производи, услуги или информации преку компјутерски мрежи, вклучувајќи го и интернетот. Електронското работење или е-трговија е покомплексен термин. Со купувањето и продажбата на производите и услугите, електронската трговија се однесува и на сервирање, соработка со деловни партнери и спроведување на електронски трансакции во рамките на организациите.

Во зависност од степенот на дигитализација на компанијата, електронската трговија има неколку форми. Степенот на дигитализација се однесува на степенот до кој трговијата се трансформира од материјално до дигиталено.

Може да се однесува на:

1. производ или услуга што се продава
2. процесот во кој се произведува производот или услугата или
3. претставник или агент за достава.

Со други зборови, производот, процесот или испораката може да биде материјален или дигитален.

Видови на е-трговија

Е-трговија може да се направи помеѓу различни засегнати страни. Подолу се наведени типичните примери на е-бизнис, кои често се поврзани со е-трговијата:

1. Business to Customer (B2C) односно Компанија – Купувач
   Во B2C продавачот е организација, а купувачите се физички лица. Најчести примери се онлајн продавници, од кои најпознат во светот, се разбира е Амазон.
2. Business to Business (B2B) односно Компанија Компанија
   B2B трансакции каде и купувачите и продавачите се деловни организации. Повеќето е-трговии припаѓаат во овој тип.
3. Customer to Customer (C2C) односно Купувач – Купувач
   Во C2C, поединецот продава производи и услуги на други лица. Овој тип на трговија обично се прави преку аукција (eBay) или класифицирани реклами (craiglist) на интернет.
4. Business to Employee (B2E) односно Компанија – Вработен
   Во оваа врска со B2E, се разгледува односот помеѓу работодавецот и вработениот. Примарни се платен список, барања за одмор, компаниски календари итн.
5. E-управа
   – теоретски, ова значи употреба на Интернет технологија воопшто, а особено за користење на е-трговија за давање информации и јавни услуги на граѓаните и компаниите. Тоа е многу ефикасен начин за спроведување на трансакции со граѓаните и компаниите, но исто така и во самите владини институции. Со помош на е-управа, земјите треба да бидат поефикасни во обезбедувањето јавни услуги. Сеуште се движиме по тој правец.
6. M-commerce односно мобилна трговија
   се повеќе заеднички начин на е-трговија што се одвива исклучиво во безжична околина. Денес, најчест пример е употребата на мобилен телефон за да се спроведе онлајн шопинг, и ние сме сигурни дека сте запознаени со AppleStore и GooglePlay онлајн продавниците.

Сите видови на е-трговија што ги опишавме се користат во еден или повеќе деловни модели. Бизнис модел е начинот на кој компанијата генерира приход за да преживее на пазарот.

Зошто електронско работење?

Ајде прво да одговориме на едноставното прашање: зошто да работам со електронско работење? Зошто ми е потребно и што добивам со користење на електронски бизнис?

Одговорот е всушност многу едноставен: бидејќи сега, ако не работиш електронски,ќе имаш малку шанси да преживееш како компанија.

Едноставно: клиентите денес бараат одговори на нивните прашања преку Интернет. Деловните партнери редовно ја проверуваат вашата веб-страница за да ја запознаат вашата компанија. Доколку претходно беше доволно за да имате контакт телефон и адреса на веб-страницата, денес треба да имате добро објаснети производи и услуги со можност за интеракција со вашите потенцијални и постоечки деловни партнери (клиенти, добавувачи итн.) И многу повеќе од тоа, но она што беше доволно пред 20 години, застана пред 10 години, а денес е речиси целосно надминато. Значи, ние мораме да продолжиме со напредокот, а не по секоја цена, но до степен до кој компанијата треба да ги постигне своите бизнис цели.

Како да запловите во водите на електронското работење?

Лесно. Треба да одлучите дека сакате да отворите нов канал за комуникација со вашите клиенти, потенцијални клиенти и деловни партнери.

Кога донесувате одлука, треба да видите што ќе Ви е потребно за вашиот е-бизнис. Потоа треба да направите стратегија (техничка) за да ја започнете и имплементирате оваа стратегија.

Во зависност од степенот на дигитализација на компанијата, електронската трговија има неколку форми. Степенот на дигитализација се однесува на степенот до кој трговијата се трансформира од материјал до дигитален. Може да се однесува на:

1. производ или услуга што се продава
2. процесот во кој се произведува производот или услугата или
3. претставник или агент за достава.

Со други зборови, производот, процесот или испораката може да биде материјалена или дигиталена.

Што ми е се потребно од текничка страна?

За почеток, потребен ви е висок квалитет на извор на податоци. Денес е најчесто некој бизнис софтвер ERP, како што е PANTHEON. Дополнително, неопходно е вашиот основен систем да поддржува некои или сите од следниве опции: ценовници, ценовни листи, попусти, промоции итн. нарачки на купувачи, сметки, евиденција за плаќања, итн. Ова е важно затоа што најверојатно ќе сакате да управувате со вашите податоци во онлајн продавницата од систем кој редовно го ажурирате на дневна основа со нови податоци за цени, попусти, акции и така натаму.

Откако ќе се обезбедите основна база на податоци, следниот чекор е да се презентираат специфични информации за посетителите на вашата веб-страница или партнер сајт.

Ова во пракса значи дека ќе можете да прикажете одредени информации од вашиот ERP систем онлајн. Најчести податоци се името и шифрата на производот, достапната количина, цена (во зависност од видот на пристапот: малопродажба, големопродажба, партнер, …), опис, слики и друго. Сето тоа е неопходно за посетителите на вашиот сајт (за почеток) да можат да добијат информации за вашите производи и услуги, а потоа да станат корисници.

Кога зборуваме за партнерскиот портал, покрај овие податоци, поради спецификите на B2B бизнис, неопходно е да се презентира состојбата на тековните достасани и вкупни обврски, преглед на финансиски картички, начин на плаќање и плаќања и слично.

Можете да ги имате сите овие информации во вашиот деловен софтвер, а ако го користите PANTHEON, веќе ги имате и можете  релативно лесно да ги прикажете на веб-страницата на вашата компанија.

Вработените во сметководството учествуваат во многу е-бизнис активности. Дизајнот на системот за нарачување и неговиот однос кон управување со инвентар бара вклучување на сметководството во планирањето на вашата стратегија за е-трговија. Фактурирањето и плаќањето се, исто така, сметководствени активности, како и трошоците и распределбата на добивката. Замена на хартиените документи по електронски пат ќе влијаат на многу сметководствени задачи, особено на ревизијата на системите и активностите за е-трговија. Крајните услови за успехот на е-трговијата е да се создаде профитабилен систем кој посочува кои производи и услуги треба да се разменуваат преку интернет и да се создаде систем за одложено плаќање. Во текот на целиот овој процес неопходно е да се вклучат сметководството и финансиите – и заради регулирање и исполнување на регулаторните услови за е-бизнис, како и поради подоцнежното следење на успехот и финансиската реализација на вашиот канал за нов бизнис (е-бизнис?).

Каде се наоѓа тоа електронско работење?

Во овој случај, Даталаб со години е водечки снабдувач на е-бизнис. Ако ги погледнете нашите и вашите кориснички страници, партнерскиот портал и начинот на кој тие се поврзани со PANTHEON ERP системот, ќе видите како Даталаб користи онлајн бизнис и сродни услуги. Како тоа ќе изгледа зависи од вас. За да започнете, започнете со соодветна веб-страница, а потоа можете да ја изградите.

Да не заборавиме, одговорот на прашањето за насловот: Вашиот е-бизнис започнува со доменот на вашата компанија (www.vasakompanija.com) и веб-страницата на тој домен. Без овие две нема е-бизнис!

Еден по друг, возовите проаѓаат… дали ќе ги стигнете?

Обемот на електронската трговија во светот се мери во трилиони долари. Е-Bay кој е специјализиран за онлајн аукции, има реален годишен обрт од околу 9 илјади милјарди долари и овој тренд не е единствен за развиените земји, само погледнете го обемот на страницата kupujemprodajem.com за 2017 година е (€ 158.531.961,00) за релативно неразвиена е-трговија во Србија …

Заклучокот е јасен. Ако сеуште не сте запловеле во е-бизнисот, можеби е време да го фатите приклучокот… Последниот воз минува …