Работа надвор од границите – домашно и меѓународно работење

Колку пати од деловните луѓе ќе слушнеме “ја отвораме Црна Гора или ја отвораме Унгарија” во смисла на планирање да го прошират бизнисот на тој пазар? И често, во овие разговори, ќе го слушнеме и клучното прашање: “Колку сме подготвени да се откажеме доколку нашето претпријатие не успее?”

Зошто е ова клучно прашање? Многу лесно, затоа што е тешко. Всушност е покомплицирано отколку што е, но … ајде да видиме.

Што е меѓународно работење?

Во својата наједноставна форма, меѓународниот бизнис може да се дефинира како “економска активност надвор од границите на државите”. Ова ги вклучува сите комерцијални трансакции меѓу поединци, компании и влади помеѓу две или повеќе земји.

Затоа, меѓународниот бизнис носи со себе голем број предизвици поврзани со граничните трансакции, културните разлики и деловните (но исто така и меѓучовечките) односи.

Интернационално и глобално

Зборот интернационално односно меѓународно ниво подразбира отсуство на сличности меѓу “домашните” и “странските” пазари, а фокусот најчесто е помеѓу различноста наместо сличноста. Покрај тоа, меѓународниот бизнис, исто така, може да биде предизвик со кои се соочуваат луѓето од различни нации и култури, кога тие сакаат да прават бизнис заедно. И навистина, постојат многу прашања кои се јавуваат поради различни национални валути, трговските шеми и културните вредносни системи.

Од друга страна, истиот збор “глобално” во споредба со меѓународното подразбира униформност, а потоа нагласува сличности, а не разлики. Глобалното поврзување овозможено со развојот на комуникациските технологии и масовните транспортни системи има големо влијание врз поединците, организациите и деловната природа, бидејќи се фокусира на она што е заедничко за сите, исто.

Без разлика дали станува збор за интернационализација или глобализација, сигурно треба да се земе во предвид сличностите и разликите во начинот на кој секој поединец или организација го разбира светот околу вас.

Компании кои работат на меѓународно ниво

Без оглед на поединци кои вршат меѓународни трансакции, имаме:

• Мали и средни компании (МСП)
• Мултинационални компании – кои се 70% светските трговски центри

МСП и мултинационалните компании дефинирани според обемот на нивните комерцијални активности даваат вредност врз основа на деловните активности во меѓународниот и мултинационален контекст. Овие активности можат грубо да се поделат на производство и маркетинг.

Синџирот на вредност на меѓународниот бизнис е, всушност, врската помеѓу синџирите на повеќе вредности кои заедно сочинуваат мрежа за постигнување на бизнис цели преку границите.

На пример: да размислиме за синџирот на вредност на компанијата “Старбак” за да се напиеме една шоља кафе – тоа е комплексноста на меѓународниот бизнис!

Обемот на меѓународната трговија и водечките извозни земји на светската сцена

Обемот на меѓународната трговија е огромен. Само погледнете некои од цифрите што ги најдовме за вас и прверете сами.

На сликата подолу можете да ги видите првите 20 земји-извознички во светот во 2017 година. Кина е рангирана прва со извозна вредност од околу 2,3 трилиони долари. Водечка земја-увозник е САД со вредност од увоз од околу 2,25 трилиони долари.

Кина води во извоз, по неа следат САД (1,58 билиони долари) и Германија со 1,05 трилиони долари.

Вредноста на робата што ја извезува Кина се зголеми значително во периодот од 2002 до 2014 година. Во 2002 година, вредноста беше околу 327 милијарди долари и до 2012 година се искачи на 2 трилиони долари.

Дополнително, ако го разгледаме трендот на раст на светската трговија од 1950 до 2016 година, ќе видиме една милијарда долари во глобалната продажба, достигнувајќи 15,96 трилиони долари во 2016 година.

Глобалната трговија се однесува на размена на капитал, стоки и услуги помеѓу различни земји и територии.

До денес, обемот на меѓународната трговија на глобално ниво се зголемува со тоа што исчезнуваат трговските бариери. И овој тренд ќе продолжи и во иднина.

Влијанието на макро-средината

Почетокот на сегашната ера на зголемена економска глобализација го означува создавањето на институциите од Бретон Вудс од крајот на Втората светска војна. Овие институции ги поставија темелите за Меѓународниот монетарен фонд, Светската банка и Светската трговска организација. Овие институции и нивните современи еквиваленти бараат начин да ги намалат бариерите за меѓународна трговија со стоки, услуги и капитал.

Сепак, економската глобализација не ја зафати целата слика од аспект на влијанието на процесот на глобализација врз државата. Затоа, посебно внимание се посветува на социјалните и политичките ефекти на глобализацијата.

Затоа, промените во надворешното окружување предизвикуваат промени кои имаат ефект да влијаат на перформансите на компанијата.

Некои од најзначајните промени се:

• Забрзана глобализација
• ИТ револуција
• Зголемување на економската и политичката моќ на Кина, Индија и Русија
• Трговски активности на земји како Австралија, Бразил, Канада, Сингапур и Јужна Кореја
• Доминантното учество на услужната индустрија (68%) во вкупниот светски приход (Gross World Product)
• Влијанието на меѓународните институции, како што се ЕУ
• Воспоставување на нови еколошки прашања, како што се климатските промени на политичарите и националните влади и други светски агенции

Толкувањето на оваа макро средина е континуирано влијание врз меѓународниот бизнис и менаџмент. Нови можности и закани се појавуваат секојдневно, а некои се многу ненадејни!

Предвидувањето на обемот и природата на промената, заедно со потенцијалното влијание врз деловната иднина, во иднина ќе биде заедничка тема на состаноците на одборот.

Клучните теми на меѓународниот бизнис

Како што може да се види од погоре опишаниот опис, обемот на меѓународниот бизнис е многу широк и различен и затоа е важно прво да се разгледа оваа тема од општа широка перспектива, а потоа да се разгледаат темелите на управувањето со бизнисот.

Севкупниот став треба да ја опфати глобализацијата, компаративното рангирање на државите, факторите за конкурентност и бариери за меѓународна трговија, меѓународниот монетарен систем.

И конечно, многу е важна динамиката на културите кои влијаат на бизнисот преку граници.

Покрај тоа, многу е важно да се обрне внимание на внатрешните двигатели на меѓународниот бизнис, во согласност со можностите за ефикасен и ефективен влез на странскиот пазар.

Стратешките перспективи сигурно треба да ги имаат во предвид клучните информации за планирањето на меѓународниот бизнис.

Проширување надвор од границите со сопствен пазар преку PANTHEON – заедно  со филијалите?

Ајде да се вратиме назад. Од овие бројки, може да ни се сврти во главата. Од се погоре е јасно дека тоа е огромна работа за компании кои имаат намера да го прошират својот бизнис надвор од границите на нивната сопствена држава

Клучниот предизвик е како ефикасно да се управува со овој процес? Локалните канцеларии имаат сопствен буџет и менаџмент, специфичности на локалниот пазар, различно ниво на трошоци, но и приходи, и сè друго.

Локалните канцеларии треба да се управуваат централно. Координираните активности, буџетите, трошоците, очекуваните приходи итн. додека задржувањето на способноста на локалните канцеларии да се развиваат независно и брзо да се прилагодат на новите услови на локалниот пазар.

Квалитетен деловен софтвер може да помогне во овој процес. PANTHEON во моментов е подготвен за повеќе од 10 пазари во регионот со тренд на понатамошна локализација.

Ова им овозможува на компаниите да ги централизираат ресурсите на компанијата на мајката и на сите нејзини ќерки на било кој пазар преку ист кориснички интерфејс и истото корисничко искуство. Со облак решението (cloud) ова е уште поедноставно.

Дали Вие имате искуства со проширување надвор од границите на вашиот сопствен бизнис и со кого се поканивте кога ги отворивте вашите продавниците?